Η Αμερική εκπέμπει SOS

… Παρά τις διαβεβαιώσεις του Τραμπ για το αντίθετο. Τι συνέβη;

Με 131.830 καταγεγραμμένα κρούσματα και 4.759 θανάτους η Πολιτεία της Νέας Υόρκης είναι η πιο βαριά πληττόμενη περιοχή στον κόσμο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις έπεται και συνέχεια σε όλη την Αμερική, η οποία μετράει ήδη 368.289 καταγεγραμμένα κρούσματα και 11.000 θανάτους.

Στην αρχή ήταν κάπου μακριά. Στην Κίνα, σε μία επαρχία που οι περισσότεροι δεν μπορούσαμε να βρούμε στο χάρτη. Ο ιός εξαπλώθηκε στο Πεκίνο και στη Σαγκάη και σε άλλα μέρη της Ασίας. Εικόνες και γραφήματα. Ημερήσια νούμερα, φωτογραφίες από νοσοκομεία που χτιζόντουσαν μέσα σε λίγες μέρες. Δεν αφορούσε εμάς. Ήταν σε άλλο σημείο του πλανήτη.

Ακολούθησε η Ιταλία. Το «κακό» είχε έρθει στη γειτονιά μας. Στην Ελλάδα πήραμε μέτρα αρκετά νωρίς σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Παρακολουθούσαμε την επιδημία να εξαπλώνεται. Στην Ισπανία, στη Γαλλία, στο Βέλγιο. Ακολούθησε το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Αμερική ήταν μακριά, για πολλούς άτρωτη.

Πριν λίγες εβδομάδες, όταν ακόμη στην Ελλάδα στα νέα κυριαρχούσε το μεταναστευτικό, o Βολφάνγκο Πίκολι, διευθυντής της εταιρείας πολιτικών αναλύσεων Teneo Intelligence, μου είχε πει  χαρακτηριστικά: « Θα γίνει μεγάλο κακό. Το αμερικανικό σύστημα υγείας είναι αποκεντρωμένο, υπάρχουν πάρα πολλοί ανασφάλιστοι, συν του ότι είναι πάρα πολλοί οι διαβητικοί. Καταστροφή.»

Ήδη από τις 20 Ιανουαρίου καταγράφηκε στην Ουάσινγκτον το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στην Αμερική.

O Τραμπ απαγόρευσε τις πτήσεις από Κίνα στις 2 Φεβρουαρίου, λίγες μόνο μέρες αφού η Ουχάν είχε τεθεί σε καραντίνα. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν ήδη αργά. Σύμφωνα με ταξιδιωτικά στοιχεία τον περασμένο Δεκέμβριο, Ιανουάριο και Φεβρουάριο 759,493 επιβάτες εισήλθαν στην Αμερική από την Κίνα.  

Για μήνες ο Τραμπ στις δηλώσεις τους επέλεξε να υποτιμά την κρισιμότητα της κατάστασης.

Στις 29 Φεβρουαρίου καταγράφηκε ο πρώτος θάνατος από τον Covid-19 σε αμερικανικό έδαφος. Στα τέλη Μαρτίου η Νέα Υόρκη έγινε το νέο επίκεντρο της επιδημίας.

Η θεομηνία είχε ξεκινήσει. Στο Δυτικό Μανχάταν κατέπλευσε το ναυτικό πλοίο USNS Comfort ως πλωτό νοσοκομείο 1000 ατόμων– αν και λόγω γραφειοκρατικών προβλημάτων παραμένει σχεδόν άδειο.

Στο Σέντραλ Παρκ δημιουργήθηκε αυτοσχέδιο νοσοκομείο σε σκηνές. Στους δρόμους διατηρούν αυτούς που δεν τα κατάφεραν σε φορτηγά- ψυγεία. Εικόνες πολέμου. Υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις σε μάσκες, γάντια και αναπνευστήρες.

Τα σημάδια είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά στο Σικάγο, στο Ντιτρόιτ και στη Νέα Ορλεάνη. Η πρόβλεψη είναι ότι, ακόμη και αν υπάρχει κοινωνική απομάκρυνση και αυστηρά μέτρα, στην Αμερική θα χαθούν το λιγότερο 100.000 έως 200.000 ζωές. Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με τον Τραμπ «θα έχουν κάνει καλή δουλειά».

Ο ρόλος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης είναι περιορισμένος: μπορεί να δίνει χρήματα και γενικές κατευθύνσεις. Τις πρώτες εβδομάδες της κρίσης η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έκανε κολοσσιαία λάθη- ένα ελαττωματικό τεστ και αργόσυρτες διαδικασίες οδήγησαν στην καταρχήν ανεξέλεγκτη εξάπλωση της νόσου.

Οι κυβερνήτες και οι δήμαρχοι παίρνουν τις σημαντικές αποφάσεις μέτρων, όπως το να κλείσουν τα σχολεία, οι επιχειρήσεις, τα μπαρ κ.α. Πολιτείες όπως η Καλιφόρνια και η Ουάσινγκτον που πήραν αυστηρά μέτρα εγκαίρως είναι σε καλύτερη μοίρα από άλλες που άργησαν.  Όμως τα σύνορα μεταξύ των πολιτειών δεν κλείνουν εύκολα οπότε η μία πολιτεία μολύνει την άλλη.

Σύμφωνα με μία έρευνα του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον οι πολιτείες που κυβερνώνται από Ρεπουμπλικάνους – με λίγες εξαιρέσεις- τείνουν να καθυστερούν να παίρνουν μέτρα σε σχέση με τους Δημοκρατικούς. Όσο πιο συντηρητική είναι μια πολιτεία τόσο πιο δύσκολα παίρνει μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. Πρώτα η οικονομία και μετά ο άνθρωπος. Χαρακτηριστικά, ο αναπληρωτής κυβερνήτης του Τέξας Νταν Πάτρικ είπε ότι δεν πρέπει να θυσιαστεί η χώρα (η οικονομία της δηλαδή) για να σωθούν όσοι είναι 70+. 

Όσο διαρκεί το lockdown η οικονομία πεθαίνει. «Το καλύτερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε για την οικονομία είναι να καταφέρουμε να έχουμε τον ιό υπό έλεγχο…και μετά μπορούμε να ανοίξουμε την οικονομία αργά και συστηματικά, ώστε να έχουμε μεγαλύτερη πιθανότητα να παραμείνει ανοιχτή» είπε ο Ashish Jha, Διεθυντής του Harvard Global Health Institute.

Tip: Θέλω να διαβάσω σχετικά με το άρθρο:

(πατήστε τον τίτλο του άρθρο για να μεταφερθείτε στη σχετική σελίδα)

• Economist: Covid-19 and America’s political system
• Economist: American states’ responses to the coronavirus follow party lines
• ABC News: Disaster in motion: 3.4 million travelers poured into US as coronavirus pandemic erupted
• CNN: Why New York is the epicenter of the American coronavirus outbreak